15:00 24/03/2018

Ám ảnh những phận già chốn trại phong

Tại trại phong Đá Bạc, (xã Minh Phú, huyện Sóc Sơn, Hà Nội), một địa danh tưởng chừng như đã bị lãng quên từ lâu, hiện vẫn có những phận già đang gắng gượng để sống từng ngày trong sự buồn tẻ, thiếu thốn cùng những nỗi niềm còn sót lại.

Ở xã Minh Phú (Sóc Sơn, Hà Nội), dưới chân núi, phía cuối một con đường đất đỏ lởm chởm đầy ổ gà, mặt đường uốn lượn, xiêu vẹo theo vệt bánh xe và nổi lên toàn sỏi đá, có một trại phong bị bỏ hoang đã gần chục năm nay. Trại phong Đá Bạc được xây thành một dãy nhà cấp 4, sơn màu vàng đậm nhưng qua thời gian, những gam màu tường trở nên nhợt nhạt, lạnh lẽo. 18 căn phòng, chỉ còn lại vài căn có thể ở tạm tránh mưa nắng, còn lại hầu hết đã xuống cấp nghiêm trọng, dột nát tiêu điều...

Trước đây, trại phong Sóc Sơn trực thuộc bệnh viện Da Liễu Hà Nội, nhưng sau này cở sở trại phong được chuyển sang địa bàn Hà Tây thì dường như nơi đây đã lùi vào dĩ vãng, hầu hết các bệnh nhân chuyển đến cơ sở mới hoặc vào bệnh viện Da Liễu, chỉ còn chưa đến mười người bám trụ lại nơi đây. Họ ở lại vì một cái lẽ là không muốn xa con cháu và mảnh đất mà họ đã gắn bó mấy chục năm.

Cổng vào trại phong Đá Bạc.

Căn phòng thiếu thốn, xập xệ, "thông gió" hai đầu.

Nửa thế kỉ "chôn chân" ở trại phong

Cụ Phạm Thị Liên, 83 tuổi chia sẻ: “Tôi phát bệnh khi mới 25 tuổi, từng điều trị ở nhiều trại phong. Trong kháng chiến chống Mỹ, tôi được đưa về trại phong Sóc Sơn. Mới đó cũng đã mấy chuc năm rồi. Giờ già rồi, những ngày tháng còn lại tự nuôi lấy mình thôi, không muốn đi đâu nữa…” . " Có con cái nhưng chúng nó còn phải lo nuôi sống chúng nó. Mình bệnh tật không giúp được gì cũng không muốn trở thành gánh nặng. Sống ở đây buồn, nhiều lúc tủi phận lắm nhưng chỉ biết gạt nước mắt mà sống tiếp."

Mỗi người ở trại phong có một số phận riêng, đa số đều buồn. Cụ Liên mồ côi cả cha lẫn mẹ từ năm lên 9 tuổi. 1 năm sau, cậu em trai duy nhất cũng qua đời, bỏ lại cụ lẻ loi, sống nương nhờ vào người chú họ. Tuổi thơ cụ là chuỗi ngày lam lũ cơ cực nhưng vẫn đói khổ. Song ngần ấy chuyện, hình như vẫn không thể nào khủng khiếp bằng năm 25 tuổi , giữa lúc thanh xuân, cụ tình cờ phát hiện mình bị bệnh phong.

Cô quạnh.

Neo đơn.

Căn bệnh phong quái ác đã đeo bám trên thân thể các cụ già mấy chục năm trời. Chân tay giờ đã tàn phế, co quặp lại. Hơn 10 người ở lại trại phong Đá Bạc, hầu hết không có nơi nào để về. Những mảnh đời đã ngoài 70, 80 tuổi tựa vào nhau mà sống, chấp nhận sự cô đơn nơi đồi núi heo hút. Họ mang nặng những nỗi niềm về thời thanh xuân, tuổi trẻ, về những khổ đau khi phải đấu tranh với bệnh tật và sự ghẻ lạnh.

"Thời còn trẻ, lúc chưa mắc phải căn bệnh này, tôi cũng đã từng đi rất nhiều nơi, từng nhiệt huyết và sung sức. Tôi cũng từng có ước mơ, nhưng rồi đành phải chôn chân ở trại phong này mấy chục năm trời."

Tay chân đã tàn phế, co quặp vì bệnh tật nhưng cụ Tống vẫn gắng sức làm vườn. “Ở đây buồn lắm, trồng mấy cây rau cho có việc để làm cho đỡ chán , cũng có cái để ăn nữa”. Cụ Tống chia sẻ

Dù phải đấu tranh với bệnh tật và sống một cuộc sống buồn tẻ, thiếu thốn nhưng những cụ già này vẫn không mấy nuối tiếc khi lựa chọn ở lại đây. Họ luôn có cho mình sự lạc quan để sống trọn vẹn những năm tháng còn lại của cuộc đời.

Chiếc đài Cát-xét của cụ Khuất Thị Oanh (70 tuổi) luôn được bật những bài kinh phật. Cụ Oanh nghe để tĩnh tâm và an yên sống những ngày bình dị còn lại của cuộc đời.

Ẩn trong những câu chuyện buồn về cuộc đời, đâu đó trong ánh mắt các cụ ở đây vẫn ánh lên những niềm vui nho nhỏ, đó là khi có những đoàn từ thiện, đoàn thanh niên tình nguyện lên thăm, chỉ có những lúc đó niềm vui mới trở lại với những mảnh đời bất hạnh nơi đây.
“Chúng tôi ở đây, niềm vui có lẽ chỉ là trông ngóng mỗi lần có đoàn từ thiện lên. Không phải là vì họ cho đồ đạc này nọ mà chỉ đơn giản là được các cháu nấu cơm, cùng ăn những bữa cơm ấm áp như gia đình mà chúng tôi luôn thèm muốn.” – Cụ Nguyễn Thị Sợi chia sẻ.

Sự an ủi từ các tình nguyện viên.

Những kiếp đời “tàn” dường như càng được tiếp thêm lửa sống, bởi hơi ấm tình thương từ những nhóm tình nguyện, thiện nguyện. Các cụ vui và hạnh phúc vì cuối tuần thường có những đoàn tình nguyện ghé thăm, tặng quà và trò chuyện. Mỗi lần có đoàn tình nguyện đến là một lần những cụ già nơi đây được kể, được chia sẻ những nỗi niềm về cuộc đời vốn bất hạnh của họ, và cũng là một lần các cụ cười vui, hạnh phúc…

Thảo Liên